Warren Buffett, geboren 30 augustus 1930, is een van de rijkste mensen ter wereld en een veel geciteerd man. Een van zijn meest gebruikte citaten is “be fearful when others are greedy, be greedy when others are fearful”. Buffett kan gezien worden als een super-investeerder en zijn uitspraken dwingen hierdoor respect af. Wat zijn de psychologische principes die ten grondslag liggen aan deze uitspraak?
Een riskante maar potentieel lucratieve keuze
Om deze vraag te beantwoorden neem ik even een aanloopje. Het zal je niet ontgaan zijn dat er een grote groep professionele beleggers is die zich richt op groeiaandelen. Wanneer je belegt in een groeiaandeel, geloof je in het toekomstig potentieel van het bedrijf dat de aandelen heeft uitgebracht. Een groeiaandeel heeft zijn volle potentie nog niet bewezen en beleggen in een groeiaandeel heeft hierom een groter risico dan beleggen in de reeds bewezen waarde-aandelen zoals KPN of Ahold. Immers, er is een goede kans dat het bedrijf zijn verwachtingen niet waarmaakt en de aandelenkoers als een plumpudding in elkaar zakt.
Als je de juiste groeiaandelen weet te selecteren, is de kans dat je een relatief grote winst maakt echter veel groter dan bij de meer veilige waarde-aandelen.
Groeiaandelen zijn vaak (bio)technologie bedrijven zoals Tesla, Amazon, Nvidia, AST Space Mobile maar ook cryptocurrencies kunnen als groeiaandelen gezien worden. De meeste tech-aandelen worden aan het begin van hun bestaan met de nodige scepsis ontvangen, getuige de lage prijs. Zo kon men tien jaar geleden, in 2013, een aandeel Tesla kopen voor een kleine 7 dollar per stuk. Even ter informatie: de huidige Tesla-koers staat op moment van schrijven rond de 168 dollar. In 2013 was één bitcoin (BTC) ongeveer 100 dollar waard, op het moment van schrijven staat de koers rond de 27.400 dollar.
Hoe kan het dat de meeste beleggers maar blijven meebewegen op de grillen van de massa in plaats van het advies van bijvoorbeeld Buffett op te volgen? Dat komt door een aantal ingebakken emotionele overlevingsmechanismen vanuit ons emotionele brein ofwel limbische zenuwstelsel. Dit onderdeel van ons brein wordt ook wel ons zoogdierbrein genoemd en wordt aangestuurd door primaire emoties waaronder angst. Het blijkt uit onderzoek (zie bijvoorbeeld mijn eerdere column over de vooruitzichttheorie) dat het verliezen van waarde meer pijn doet dan het winnen van waarde aan plezier geeft. Hierom zijn wij als beleggers allemaal zeer gebrand op het beperken van ons verlies.
De psychologie van de belegger: Angst, hebzucht en het Buffett-principe
Wat doet bijvoorbeeld Buffett nu anders dan de gemiddelde belegger? Buffett koopt een stuk van een bedrijf waar hij ten diepste in gelooft. Hij koopt vervolgens grosso modo alleen maar bij en laat het geheel met rust voor vele jaren op rij. Super-beleggers beleggen vanuit vertrouwen. De gemiddelde belegger denkt echter vanuit angst en durft de controle over de aandelen niet goed los te laten. Hierom worden de koersen nauwlettend in de gaten gehouden en wanneer een aandeel een aantal dagen of weken op rij daalt, zal de angst te hoog oplopen en zal men het beleefde verlies willen beperken. Aldus wordt overgegaan tot verkoop.
Grote beleggers zullen hun zakken op dat moment vullen met de aandelen die op dat moment goedkoop vrijkomen. Zij zijn met andere woorden juist op dat moment niet fearful, zoals gemiddeld, maar greedy. Zij handelen contra-intuïtief.
Andersom herkennen topbeleggers het wanneer het marktsentiment oververhit is en zullen zij juist voorzichtig worden om aandelen bij te kopen op die momenten. Zoals je in mijn column over FOMO kunt lezen, zijn kleine beleggers gevoelig voor groepsdruk. Ze zullen bang zijn als een van de weinigen achter te blijven met hun winst en hierdoor tegen te hoge prijzen bitcoin of andere aandelen kopen. De topbelegger zal op dat moment juist op de handen blijven zitten en de strategie die hij toch al jaren toepast nog even verder doorvoeren: niets doen en vertrouwen (of wanneer een exit-strategie al gepland stond, zal de topbelegger juist dit moment gebruiken om tot verkoop over te gaan).
Ik zou je tot slot willen uitnodigen om heel even stil te staan bij jouw kryptonite: wat weerhoudt jou ervan niet te denken als een super-belegger en wat heb je nodig om dit juist wel te gaan doen?
