Foto: marekusz/Shutterstock
De stijgende huizenprijzen in Nederland zijn een dagelijks onderwerp van gesprek en ergernis. Je hoeft maar een consumentenprogramma of een actualiteitenprogramma op te zetten of het gaat erover. De huizenmarkt in Nederland en de prijzen die de pan uit rijzen: iedereen vindt er wat van.
Maar hoe zit het met de rest van Europa? Betalen wij Nederlanders de hoofdprijs of hebben inwoners uit onze buurlanden het nog zwaarder? De Woningmarktmonitor van ABN Amro geeft uitsluitsel.
We houden onze volgers op de hoogte, volg ons op Instagram.
Woningmarktmonitor duikt in de Nederlandse huizenmarkt
De Woningmarktmonitor van ABN Amro trekt de aandacht. Niet voor niets, want het haalt bepaalde ideeën over de Nederlandse woningmarkt onderuit. Zo heeft de politiek het vaak over de bevolkingsgroei en de woningnood als belangrijke oorzaken voor de stijgende huizenprijzen. Uit de cijfers van de Woningmarktmonitor blijkt echter dat inkomensgroei en de dalende hypotheekrente een minstens zo grote rol spelen.
In de afgelopen twintig jaar zijn de prijzen op de Nederlandse woningmarkt gestegen. Voor veel jonge mensen is een koopwoning haast onbetaalbaar geworden. Woonsubsidies als de hypotheekrenteaftrek en verminderde overdrachtsbelasting hebben volgens de Woningmarktmonitor geen positief effect op de betaalbaarheid van woningen.
Er is goed en minder goed nieuws. Met een gemiddeld inkomen kunnen veel samenwonenden of getrouwde mensen nog steeds een woning kopen. Dit is veel minder vaak het geval bij een enkel inkomen.
Toch is er ook een lichtpuntje. Wanneer we de situatie vergelijken met andere landen in de EU brengen we het er niet eens zo slecht van af. Baseren we ons puur op het ABN Amro-onderzoek, dan is Nederlandse woningmarkt een van de beter betaalbare in de Europese Unie. Bovendien zijn woningen in Nederland over het algemeen duurzaam en komen betalingsachterstanden weinig voor.
De landen in de EU met de hoogste groei van de huizenprijzen van afgelopen tien jaar zijn Portugal (+85%), Hongarije (+80%) en Litouwen (+56%). Nederland staat op plaats 7 met +48%.
Woningbezit in Nederland
Nederland staat hoog in het Europese lijstje als het om het stimuleren van woningbezit gaat. De hypotheekrenteaftrek is een van de middelen waarmee mensen worden aangemoedigd om een huis te kopen. Er gaat 1,2 procent van het BBP naar deze subsidie. Dit is drie keer zoveel als bij Zweden, de nummer twee op de lijst. Het is zelfs zes keer zoveel als de nummer drie: Luxemburg.
De discussie over het afschaffen van de hypotheekrenteaftrek duurt voort. Het schrappen ervan leidt mogelijk tot lagere huren en dalende woningprijzen. Dat klinkt positief voor huurders en kopers, maar het maakt sommige politici terughoudend. Ze vrezen de economische gevolgen, zoals verlies aan woningwaarde en onrust op de huizenmarkt.
Zo zit het met de woningmarkt in de Europese Unie
De koopprijzen en de huren stijgen in vrijwel alle landen in de Europese Unie. Alle EU-landen zijn monetair met elkaar verbonden. Ze staan onder invloed van de Europese Centrale Bank, die onder andere de hoogte van de rente in de eurozone bepaalt.
Gemiddeld zijn de huizenprijzen binnen de Europese Unie met 32 procent gestegen. Alleen in Finland (-15 procent), Italië (-6,4 procent) en Roemenië (-2,2 procent) vond een daling plaats. Buurlanden kenden een veel gematigdere groei: 6,8 procent in België en 14,1 procent in Duitsland over de laatste tien jaar.
Belangrijke factoren die volgens dit rapport de huizenprijs bepalen zijn bevolkingsgroei, inkomensgroei en financiering. Vanwege de open grenzen binnen de EU verhuizen mensen uit sommige landen naar plekken met betere woon- en werkomstandigheden.
Bovendien delen Europese landen veel regels op het gebied van ruimtelijke ordening en bouw, omdat deze voor een groot deel door ‘Brussel’ worden bepaald. Wanneer meer mensen zich vestigen in aantrekkelijke regio’s, stijgt daar de vraag naar woningen. Dit drijft de huizenprijzen op.
Hoeveel stegen de inkomens in de EU?
Nederland heeft de afgelopen jaren een netto inkomensstijging van 36 procent laten zien en staat hiermee op plek 14 in de EU. Dit is precies het gemiddelde. Je zou dus kunnen zeggen dat de huizenprijzen relatief 12 procent harder zijn gestegen dan de inkomens.
De hoogste stijgingen van netto inkomens zien we bij Litouwen, Bulgarije en Roemenië. In deze landen vonden de afgelopen tien jaar stijgingen van meer dan 140 procent plaats. In Roemenië zijn de huizenprijzen juist amper gestegen door een robuust woningaanbod en dalende bevolking.
Het stijgen van de prijzen voltrekt zich vooral in stedelijke gebieden, waar veel mensen naartoe trekken. Het grootste deel van de prijsstijgingen in Nederland vindt dan ook plaats in steden als Amsterdam, Rotterdam, Den Haag en Utrecht.
Investeringen in de woningmarkt en woningtekort
In Nederland is het percentage investeringen de woningmarkt sinds de crisis van 2008 gedaald van 6 naar 3 procent van het BBP in 2013. Mede als gevolg hierdoor vertrok 16 procent van de werknemers uit deze sector.
In 2020 was het aantal werknemers in deze sector weer op het peil van 2008, maar inmiddels vielen de kosten voor het bouwen van een woning veel hoger uit. Sinds het uitbreken van de stikstofcrisis zijn veel bouwprojecten gestopt of op de lange baan geschoven.
Het woningtekort in Nederland staat op ongeveer 5 procent op een totaal van meer dan 8 miljoen woningen, 400.000. Op het gebied van sociale woningvoorraad staat Nederland op plek 1 met 34 procent van het aanbod. Ieder jaar komen er slechts 0,6 procent (48.000) meer woningen bij voor de vrije markt en daarmee staan we onderaan in de EU.
In de meeste EU landen is het kopen van een huis zonder subsidie behoorlijk lastig. Nederlandse stellen betalen gemiddeld 15,3 procent van hun inkomen aan huisvesting, maar alleenstaanden hebben het lastiger en zijn 41,7 procent kwijt. Daarmee staat ons land op de tweede plek in de EU.
Het klopt dat huizenprijzen in Nederland (+48%) sterker gestegen zijn dan de inkomens (+36%). Een blik op de Europese woningmarkt laat zien dat we het relatief zo slecht nog niet doen.
Tip: Alle Nederlanders krijgen € 10 crypto cadeau
Miljoenen Nederlanders hebben al crypto. En bitvavo nodigt jou uit: Ontvang tijdelijk € 10 gratis crypto naar keuze. Handel gratis in meer dan 350 crypto samen met 1 miljoen Nederlanders.
Registreer je vandaag en ontvang direct € 10 crypto naar keuze. Een account aanmaken is gratis en kost je maar een minuut.
🎧 De bullrun laat op zich wachten. Twijfel je of je goed zit met je portfolio? Luister nu naar De Cryptotafel met Michaël van de Poppe of sla ’m op voor later!
