Foto: Shutterstock/Marc Bruxelle
De Eerste Kamer heeft de cryptowet bijna unaniem aangenomen. Zogenaamde ‘aanbieders van cryptodiensten’ in Nederland zullen hierdoor onder het toezicht van de Nederlandsche Bank vallen en data omtrent verdachte transacties moeten gaan delen. Tijdens het debat in de Eerste Kamer trachtten verschillende Kamerleden nog om de Minister van Financiën, Wopke Hoekstra, op andere gedachten te brengen.
De minister stelt dat “cryptovaluta heel vaak gebruikt wordt door de georganiseerde misdaad.” Al geeft hij direct toe dat precieze cijfers lastig te geven zijn. Het debat draaide voor een deel om de vraag of de minister überhaupt percentages had van hoe vaak transacties met cryptocurrencies nou eigenlijk onderdeel zijn van criminele activiteiten, en dus een helder beeld heeft van het probleem. Zo stelt minister Hoekstra:
De precieze cijfers zijn lastig te geven, maar als je kijkt naar de preferred method of payment op het darkweb, dan zijn dat crypto’s. Dat betekent niet dat iedereen die in crypto’s zit per definitie foute boel is, maar we zien allemaal, gegeven wat er op dit moment aan ontbreekt, dat cryptovaluta voor de georganiseerde misdaad natuurlijk een hele makkelijke manier is om geld weg te sluizen.
De minister wijst tijdens het debat van rapporten van het onder andere het OM, de G20 en de VN, echter kon hij vooralsnog geen precieze cijfers geven. Otten haalt even later aan dat er momenteel in de praktijk veel meer problemen zijn met creditcardfraude, terwijl het probleem met crypto niet zo groot lijkt te zijn:
In Amerika zijn onderzoeken gepubliceerd — die kan ik u ook doen toekomen — waarin staat dat, volgens Amerikaanse bronnen, met ongeveer 1% van de cryptotransacties iets niet in de haak zou zijn. Ik weet natuurlijk niet of dat in Europa vergelijkbaar is; het zal eerder minder zijn, denk ik.
‘Het cryptowagentje loop van de rails’
Otten en De Vries stelden mede hierom een motie voor om de Nederlandse blockchain- en cryptosector te ontzien van de hoge toezichtskosten en administratieve verplichtingen. De twee willen voorkomen dat de cryptosector onder de nieuwe richtlijnen zal lijden:
overwegende dat het voor het behoud van de Nederlandse werkgelegenheid in de innovatieve Nederlandse blockchain- en cryptosector essentieel is om mkb-bedrijven zo veel mogelijk te ontlasten van overbodige en onnodige administratieve praktijken die belemmerend uitwerken op de innovatie;
In de motie wordt verder gevraagd ervoor te zorgen dat de DNB en de sector, nog voordat de wet van kracht gaat om de tafel kunnen zitten. Het doel van deze gesprekken is voornamelijk om zeker te stellen dat de toezichtkosten voor cryptobedrijven in Nederland niet buiten proportioneel zullen zijn. De motie werd uiteindelijk verworpen en dus zullen cryptobedrijven rekening moeten gaan houden met hoge kosten en de extra administratieve verplichtingen. Volgens Otten zal het cryptowagentje in Nederland van de rails lopen:
Het cryptowagentje loopt in Nederland nu wel van de rails. Dat gaat u met deze wetgeving faciliteren, want dat wordt in feite nu de nek omgedraaid. Ik wil nogmaals met klem verzoeken er nog eens goed over na te denken.
Kosten voor Nederlandse bitcoin (BTC) bedrijven
Door de wetswijziging zullen cryptobedrijven zich moeten registreren bij De Nederlandsche Bank, dat nu de toezichthouder zal zijn van de cryptosector. Bedrijven krijgen een overgangsregeling van zes maanden om aan de verplichting te voldoen.
De verwachte kosten die bij het toezicht komen kijken zijn niet mals:
- €34.000 per jaar aan toezichtkosten
- €5.000 voor de behandeling van aanvraag registratie
- €3.300 voor toetsing van bestuurders op geschiktheid en betrouwbaarheid
Daarnaast zullen de bedrijven te maken krijgen met de verplichting om verdachte transacties te melden bij de politie en de Financial Intelligence Unit (FIU). Ook deze verplichting zal waarschijnlijk extra kosten met zich mee gaan brengen.
De grote vraag is hoe cryptobedrijven in Nederland zullen reageren op de nieuwe wetgeving. Zoals Otten terecht stelt zal het voor kleinere cryptobedrijven lastig worden om binnen de Nederlandse markt te blijven opereren. Het effect ervan was begin dit jaar al te zien, toen verhuisde het toen nog Nederlandse bitcoin derivaten platform Deribit naar Panama.
