Nederlandse crypto-gerelateerde bedrijven maken zich zorgen over de aankomende strengere toezichtregels. Nederland moet, net als de andere lidstaten van Europa, nog voor 10 januari 2020 de nieuwe vijfde Europese anti-witwasrichtlijnen (AMLD5) implementeren.
Elk land mag er zelf voor kiezen hoe het deze richtlijnen zal toepassen, hier in Nederland zal dat gaan via een aanpassing van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme (Wwft).
Dat houdt in dat crypto-gerelateerde bedrijven als cryptocurrency-exchanges en custodians, oftewel bewaardiensten, in Nederland vanaf januari zich moeten registeren bij De Nederlandsche Bank (DNB) en zelf moeten betalen voor het toezicht.
Het kan bedrijven die zich hier niet aan houden duur komen te staan. ING moest vorig jaar nog een boete van 775 miljoen euro betalen omdat het volgens de rechter niet genoeg had gedaan om witwaspraktijken tegen te gaan.
Minister Hoekstra wil de crypto-sector onder dezelfde toezichtregels plaatsen als banken en verzekeraars. Dat betekent dat Nederlandse cryptobedrijven ook klantgegevens moet delen met opsporingsinstanties als de Financial Intelligence Unit (FIU) en de Fiscale Inlichtingendienst en Opspringdienst (FIOD) alsmede melding moeten doen van verdachte transacties.
Het lijkt erop dat Hoekstra strengere regelgeving wil invoeren dan de EU voorschrijft. Het plan was eerst om een vergunningsplicht in te voeren, maar een Nederlandse bestuursrechter heeft geoordeeld dat dat te ver gaat. De Raad van State heeft de nieuwe wetgeving afgewezen en de vergunningplicht werd vervangen met een registratieplicht.
Cryptobeurs Bitonic vroeg vorige maand om een juridische analyse van ’t Hart Advocaten. Zij zeggen dat Hoekstra een verkeerde voorstelling van zaken geeft aan de Tweede Kamer, dat Nederland verder gaat dan de Europese richtlijnen voorschrijven en dat er sprake is van een “verkapt vergunningsregime” dat niet overeenkomt met het advies van de Raad van State.
Op 3 december werd een plenair debat gehouden over de aanpassing van de Wwft. Voorstanders van de nieuwe wetgeving deden voornamelijk melding van het hoge gehalte illegale transacties op het darkweb met cryptocurrencies als bitcoin (BTC). Zo zei VVD-lid Roald van der Linde:
Wij zien ondertussen dat cryptovaluta’s zoals de bitcoin op grote schaal worden gebruikt voor diefstal, criminaliteit en betaling van illegale producten. Er worden bitcoinmixers ingezet om de sporen van die transacties uit te wissen.
Ik kan met cijfers gaan smijten, maar laat ik er een noemen. De FIOD schat dat er jaarlijks voor 800 miljoen aan darknetproducten wordt afgerekend met cryptovaluta’s. Alleen al door Bestmixer, een site die eerder dit jaar door de FIOD uit de lucht werd gehaald, werd 200 miljoen euro aan transacties verhuld.
Kamerlid Mahir Alkaya (SP) geeft daarbij een kanttekening en zegt dat we het gebruik van digitaal geld niet moeten demotiveren:
Digitaal geld zoals de bitcoin blijkt immers in veel schimmige kringen als gangbaar ruilmiddel te worden gebruikt en aanvaard. Eigenlijk vind ik dat dus heel spijtig, want een alternatief voor de grote commerciële banken blijft wat mij betreft broodnodig.
Dat is ook hoe de bitcoin bijvoorbeeld is ontstaan, na de financiële crisis. Wij moeten dus het gebruik van digitaal geld buiten de commerciële banken om niet demotiveren, maar wel beschermen tegen crimineel gebruik.
Ook hij stelt de vraag of de nieuwe toezichtregels niet te streng zijn:
Maar schieten we ons doel niet voorbij als de verplichtingen die daaruit voortvloeien te zwaar worden? Dat zou namelijk goed nieuws zijn voor de banken, maar slecht nieuws voor de diversiteit in de sector, als er op dit moment al sprake is van diversiteit.
De richtlijn schrijft voor dat lidstaten moeten regelen dat dit soort bedrijven worden geregistreerd. Er is dus een registratieplicht voor bedrijven die wallets en dergelijke aanbieden voor dat soort virtuele valuta. De richtlijn biedt dus geen keuzemogelijkheid voor een vergunningsplicht, maar toch lijkt het kabinet te kiezen voor een stelsel dat echt wel lijkt op een verkapte vergunningsplicht.
Tegenwind vanuit de sector
Tegenstanders van de nieuwe toezichtregels, zoals de Vereniging van Bitcoin Bedrijven Nederland (BVNL), melden dat er sprake is van schending van privacy van klanten. Toch noemen meerdere cryptobedrijven op dat zij in principe geen moeite hebben met het doorgeven van verdachte transacties, maar dat het juist de kosten voor het toezicht zijn die het voornaamste probleem zijn. Die zullen zorgen voor oneerlijke concurrentie en een remming van innovatie. Dat meldt ook Bitmymoney.com, een exchange uit Den Haag:
2/ Het zijn vooral kosten van toezicht die #innovatie gaan remmen, niet de maatregelen die bedrijven moeten nemen.#DNB geeft geen duidelijkheid, maar de inschatting is dat tigduizend euro betaald moet worden aan DNB elk jaar. Dat is voor #startup niet op te brengen.
— Bitmymoney.com (@bitmymoney) December 4, 2019
Het valt Simon Lelieveldt op, financieel adviseur en voormalig analist bij DNB, op dat de minister de hoge toezichtkosten niet herkend:
Overigens herkende de Minister niet het commentaar van de branchevereniging dat kosten toezicht onnodig hoog zijn.
Tegelijkertijd herkende de branche zich niet in de suggestie dat de wet werkbaar/uitvoerbaar is en helemaal niet dat dit beleidsarme implementatie zou zijn. pic.twitter.com/37ViocQFjp
— Simon Lelieveldt (@finhstamsterdam) December 3, 2019
Tevens geeft hij aan dat de bewering van een aantal Kamerleden over de hoeveelheid witwaspraktijken complete onzin is. Volgens het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC) ligt de hoeveelheid fraude veel hoger dan witwassen:
Er komt telkens een discussie over criminelen en kat en muisspel. De WODC cijfers laten zien dat fraude veel groter deel van witwascijfers is. pic.twitter.com/CpRDmD924q
— Simon Lelieveldt (@finhstamsterdam) December 3, 2019
De Bitcoin Show zegt zelfs dat de nieuwe wetgeving alle cryptocurrency-startups om zeep zal helpen:
The Dutch parliament effectively killed every bitcoin startup in The Netherlands with a mandatory anti-money laundering directive forcing startups to spend 150k a year on KYC/AML compliance.
Ok, Boomers…This episode of De Bitcoin Show is about youhttps://t.co/5MQimZqY9y
— De Bitcoin Show (@debitcoinshow) December 4, 2019
Het Nederlandse parlement heeft elke bitcoin-startup in Nederland effectief gedood met een verplichte anti-witwasrichtlijn die startups dwingt om 150.000 per jaar te besteden aan Know Your Customer (KYC) en anti-money laundering (AML) regelgeving.
Duitsland lijkt een hele andere benadering op AMLD5 te hanteren. Vorige week kwam naar buiten dat vanaf volgend jaar banken direct cryptocurrencies aan hun klanten mogen verkopen en opslaan.
Was dit de dip voor bitcoin (BTC)? Technisch analist David van Ineveld heeft zojuist weer een nieuwe wekelijkse analyse online staan!
Wil je op de hoogte blijven van het laatste nieuws? Abonneer je dan op onze push-berichten, Facebook– of Twitter. Meediscussiëren? Meld je dan aan voor ons Telegram kanaal.
