Foto: Shutterstock
Steeds meer economen en beleggers waarschuwen voor een nieuwe periode van zogenoemde fiscale dominantie. Daarmee wordt bedoeld dat centrale banken wereldwijd in toenemende mate onder druk komen te staan om de rentelasten van recordhoge staatsschulden beheersbaar te houden. De enige oplossing lijkt de geldprinter en daar zal de bitcoin koers extreem van profiteren.
Blijf altijd op de hoogte – volg ons net als duizenden anderen gratis op Whatsapp.
Paniek in de Verenigde Staten
Vooral in de Verenigde Staten speelt dit probleem nadrukkelijk. President Donald Trump oefent openlijk druk uit op de Federal Reserve om de rente fors te verlagen. Daarmee zou de overheid miljarden besparen op de rentebetalingen over de staatsschuld. Volgens kenners is de Amerikaanse situatie extreem omdat de politieke inmenging in het beleid van de centrale bank steeds zichtbaarder wordt.
Maar ook in andere grote economieën zoals het Verenigd Koninkrijk, Japan en Duitsland voelen centrale banken de gevolgen van de stijgende schuldenlast en hogere rentes. Het gaat niet alleen om politieke druk, maar ook om marktdruk. Beleggers vragen hogere rentes op staatsobligaties, waardoor de kosten voor overheden verder oplopen.
Kenneth Rogoff, hoogleraar economie aan Harvard en voormalig hoofdeconoom van het Internationaal Monetair Fonds, spreekt van een “nieuw tijdperk van fiscale dominantie”. Volgens hem hebben regeringen wereldwijd grote politieke prikkels om centrale banken richting lagere rentes te sturen.
In de Verenigde Staten is het verschil tussen de korte rente en de lange rente opvallend groot. De korte rente wordt vooral bepaald door de centrale bank, terwijl de lange rente sterker door de markt wordt beïnvloed. De lange rente blijft hoog omdat beleggers vrezen dat de Fed de rente structureel te laag houdt, wat de inflatie kan aanwakkeren.
Niet alleen ellende in de Verenigde Staten
Ook in het Verenigd Koninkrijk zijn de lange rentes historisch hoog. De rente op dertigjarige staatsleningen staat boven 5,5 procent, het hoogste niveau in meer dan 25 jaar. Daarmee ligt de Britse rente zelfs hoger dan de Amerikaanse, ondanks de sterkere economie in de VS.
Beleggers kijken intussen naar de Bank of England, die binnenkort beslist of het tempo van de verkoop van staatsobligaties wordt verlaagd. Die zogenoemde kwantitatieve verkrapping drijft de rentes verder op. Als de centrale bank minder verkoopt, kan dat de druk op de rente verlichten. Maar daarmee zou de bank het risico lopen dat zij zich laat leiden door de politieke wens om de schuldenlast betaalbaar te houden.
Ook in Duitsland, traditioneel bekend om zijn begrotingsdiscipline, stijgen de rentes fors. De dertigjarige rente is boven de 3 procent uitgekomen, het hoogste punt sinds 2011. De nieuwe Duitse regering wil fors investeren in infrastructuur en defensie en daarvoor meer lenen.
Schuldenspiraal kan bitcoin helpen
Volgens beleggers bestaat het gevaar dat landen steeds meer kortlopende schuld uitgeven, omdat de rente op korte leningen lager is dan op lange. Daarmee worden overheden kwetsbaarder voor plotselinge rentebewegingen.
Grote beleggers zoals Ray Dalio waarschuwen zelfs voor een “schuldenspiraal”. In een extreem scenario kan de rente zo hoog oplopen dat overheden steeds meer moeten lenen om hun rentelasten te betalen. Centrale banken zouden dan opnieuw gedwongen worden om geld bij te drukken en obligaties op te kopen om de rentes te drukken. Dat kan leiden tot een waardedaling van grote reservevaluta’s zoals de dollar en de euro.
Voor beleggers is dat een reden om alternatieven te zoeken. Goud staat op recordhoogte en ook bitcoin wordt vaker genoemd als vluchthaven in een wereld waar monetaire stabiliteit onder druk staat.
Of centrale banken zich daadwerkelijk laten meeslepen door de druk van regeringen en markten is onzeker. Veel economen verwachten dat zij hun onafhankelijkheid fel zullen verdedigen. Maar de verleiding voor politici om de rente kunstmatig laag te houden is groot, zeker nu de schulden sneller stijgen dan ooit.
Alle Nederlanders & Belgen ontvangen 1 miljoen SHIB gratis
De voordeligste cryptobeurs van de lage landen, OKX, deelt uit. De interesse in memecoins groeit razendsnel, en SHIB staat daarbij altijd in de spotlights. Nederanders en Belgen ontvangen tijdelijk 1 miljoen SHIB gratis. Meedoen kost één minuut en is gratis.
Meld je gratis aan en ontvang 1 miljoen SHIB én een McLaren F1 pet gratis
🎧 Luistertip: In onze podcast De Cryptotafel ontrafelen we de waarheid achter Ripple en XRP – bankmunt van de toekomst of dure illusie?
