Topeconoom is extreem bezorgd om Amerikaanse centrale bank

Topeconoom Jurrien Timmer, werkzaam voor Fidelity, maakt zich grote zorgen over het financiële systeem en de rol die de Amerikaanse centrale bank daarin speelt.

Wat is er aan de hand? Op dit moment is de Amerikaanse centrale bank al jaren bezig om zijn balans te verkleinen. Waar het jarenlang schulden van de Amerikaanse overheid opkocht, laat het deze nu aflopen zonder ze te herinvesteren, of door ze actief te verkopen. Dit betekent voor bitcoin en aandelen dat er minder liquiditeit (kapitaal) beschikbaar is in het financiële systeem voor investeringen.

Bitcoinreus die 200 miljoen verdiende aan crash, zet weer groot in

Bitcoin nieuws

22/10/2025

Hoe werken die dalende bankreserves?

Dit gebeurt als volgt:

1. Wanneer de Fed een obligatie op zijn balans laat aflopen
   1. De Amerikaanse schatkist moet de obligatie terugbetalen.
   2. Dit doet de overheid doorgaans door een nieuwe obligatie uit te geven.
   3. Banken of andere partijen kopen die nieuwe obligatie, waardoor reserves bij commerciële banken worden onttrokken.
   4. De Fed krijgt de aflossing, maar omdat het kwantitatieve verkrapping (QT) uitvoert, wordt het geld niet terug in het systeem gebracht.
2. Wanneer de Fed activa verkoopt
   1. Een koper (vaak een bank) betaalt de Fed.
   2. Dit geld komt uit de reserves van de bank bij de Fed, waardoor de totale bankreserves dalen.

Bankreserves vormen de basis voor het interbancaire betalingsverkeer en kredietverlening. Als ze te veel dalen, kan dat leiden tot stress in de geldmarkten, stijgende kortetermijnrentes en krijg je uiteindelijk liquiditeitsproblemen in het financiële systeem. Dit is precies wat we eind 2019 zagen, toen de repo-markt opdroogde en de Amerikaanse centrale bank gedwongen werd opnieuw liquiditeit te injecteren.

Samenvattend: de Fed kon tot nu toe de balans verkleinen zonder direct de bankreserves te raken, omdat overtollige liquiditeit in het RRP zat. Nu dat bijna leeg is, zal verdere balanskrimp direct de reserves van commerciële banken verkleinen, wat een “echtere” vorm van monetaire verkrapping is en potentieel problematischer voor de financiële markten.

Voorlopig geen probleem voor bitcoin?

Jurrien Timmer wijst erop dat het afbouwen van de Treasury General Account (TGA) bij de Amerikaanse centrale bank tijdelijk de impact van monetaire verkrapping kan verzachten. Dit werkt als volgt:

1. Wat is de TGA?

   • De TGA is de rekening van het Amerikaanse ministerie van Financiën bij de Amerikaanse centrale bank.
   • Wanneer de schatkist belastinginkomsten ontvangt of obligaties uitgeeft, stijgt de TGA.
   • Wanneer de schatkist betalingen doet (bijvoorbeeld voor overheidsuitgaven), daalt de TGA.

2. Hoe heeft de Fed’s balanskrimp invloed op bankreserves?

   • Zoals eerder besproken, vermindert kwantitatieve verkrapping (QT) de Fed-balans, wat meestal leidt tot een daling van de bankreserves.
   • Tot nu toe werd deze impact verzacht doordat geldmarktfondsen geld uit de Reverse Repo Program (RRP) haalden, maar nu dat vrijwel leeg is, dreigen verdere balanskrimp direct de bankreserves te raken.

3. Hoe verzacht een daling van de TGA dit effect?

   • Wanneer de overheid geld uit de TGA besteedt (bijvoorbeeld door salarissen te betalen of obligaties af te lossen), wordt dat geld overgemaakt naar commerciële banken en bedrijven.
   • Dit zorgt voor een stijging van de bankreserves, omdat de ontvangende partijen dat geld storten op hun rekeningen bij commerciële banken.
   • Hierdoor wordt de daling van bankreserves door de balanskrimp van de Fed (QT) tijdelijk gecompenseerd.

Wat betekent dit voor de liquiditeit?

• Als de overheid besluit de TGA fors te verlagen, injecteert dit liquiditeit in het banksysteem en kan het de effecten van QT tijdelijk neutraliseren.
• Dit kan ook de financiële markten ondersteunen, omdat de totale beschikbare liquiditeit in het systeem minder snel afneemt dan verwacht.
• Zodra de TGA echter weer wordt aangevuld door nieuwe schulduitgifte, kan het effect omslaan, omdat de schatkist dan geld uit het banksysteem haalt door obligaties te verkopen.

Samenvattend: het afbouwen van de TGA leidt tot een tijdelijke stijging van bankreserves, wat de impact van QT kan verzachten. Maar dit is geen blijvende oplossing, omdat het schuldenplafond en toekomstige obligatie-uitgiftes uiteindelijk weer een drain op liquiditeit zullen veroorzaken.

🎧 Tip van de redactie: Volg de podcast ‘De Cryptotafel’ op Spotify voor het belangrijkste cryptonieuws, scherpe analyses en gesprekken met experts uit de markt. Zo blijf je eenvoudig op de hoogte van wat er écht toe doet in de wereld van crypto en economie — zonder ruis of overbodige informatie.