
Kennisbank
Wat zijn Smart Contracts?
Je hebt de term vast al eens voorbij zien komen, smart contract, maar wat is het nou eigenlijk precies? Een smart contract is simpel gezegd een automatische digitale overeenkomst tussen twee partijen die opgesteld wordt zonder tussenkomende derde partij. Het digitale protocol zorgt ervoor dat de overeenkomst wordt uitgevoerd wanneer de vooraf afgesproken criteria worden behaald. Het contract is dus op een “als… dan…” -manier opgesteld. Als X gebeurt, dan wordt Y uitgevoerd. Een webshop bijvoorbeeld zou kunnen werken met een smart contract dat er voor zorgt dat “als de betaling wordt ontvangen, het product of de dienst wordt geleverd”. Dit proces zou hierdoor geautomatiseerd kunnen worden.
Een heel simpel voorbeeld van een smart contract is een verkoopmachine, waarbij de als… dan… constructie heel goed te volgen is. Als je voor een verkoopmachine staat, gelden er eenvoudige regels. Als je 2 euro in de machine gooit en als je de juiste code intypt, dan valt jouw aankoop in de opvangbak. Nou, zo werken smart contracts, min of meer.
Het doel van een smart contract is om de veiligere en digitale vervanger te worden van de traditionele fysieke contracten. Doordat er geen derde partij is die het contract hoeft op te stellen en te controleren kunnen smart contracts sneller in werking gebracht worden. Ook kunnen er kosten bespaard worden aangezien de derde partij niet meer betaald hoeft te worden. Het inhuren van bijvoorbeeld een notariskantoor is hierdoor niet meer nodig.
Wat doet een smart contract en waar kan het voor gebruikt worden?
Smart contracts hebben ondertussen zo’n naam voor zichzelf weten te maken dat ze niet meer weg te denken zijn uit de blockchain-omgeving en markt voor cryptocurrencies. Smart contracts hebben een erg belangrijke rol gekregen op de markt en met name met betrekking tot bepaalde tokens op het Ethereum-netwerk, de ERC-20 tokens. ERC-20 tokens worden vaak uitgegeven middels een Initial Coin Offering (ICO) of bij het maken van een nieuw token en het gebruik van smart contracts hierbij zorgt voor een betrouwbare en kosteneffectieve transactie. Smart contracts kunnen tevens de betalingen voor gedecentraliseerde applicaties (dApps) of gedecentraliseerde exchanges (DEX) eenvoudiger maken.
Waar kunnen smart contracts concreet voor gebruikt worden? Hieronder volgen verschillende voorbeelden uit verschillende sectoren:
Financiële dienstverlening
Smart contracts kunnen onder andere worden gebruikt in de financiële dienstverlening. Zo zien we dat smart contracts gebruikt kunnen worden bij de betaling van obligatiecoupons, het clearen en afwikkelen van transacties of zelfs de automatisering van het berekenen en betalen van een vergoeding die voortvloeit uit een verzekeringsclaim. Smart contracts zijn zo veelzijdig dat ze een toepassing hebben in vrijwel elke branche waarin fondsen, digitale activa of elke vorm van digitale informatie tussen verschillende groepen moet worden uitgewisseld. Zo heeft bijvoorbeeld de lease-industrie voor apparatuur veel gebruik gemaakt van smart contracts om leaseovereenkomsten makkelijker en efficiënter te maken.
Overheden
Het zou je misschien verbazen, maar ook overheden kunnen smart contracts toepassen bij verschillende zaken. Zo kan een overheid het belastinginningsproces stroomlijnen door de belastinggegevens te combineren met de inkomenstransacties. Daarnaast kunnen smart contracts gebruikt worden bij bij het berekenen van de belasting- en sociale zekerheid inhoudingen. Het op blockchain gebaseerde systeem zal er tevens voor zorgen dat loon- en belastingbetalingen automatisch worden overgeschreven naar de desbetreffende ontvanger(s). Deze automatisering zal zorgt voor een efficiënte en veilige afwikkeling van deze verplichte periodieke betalingen.
Overheden kunnen smart contracts daarnaast ook gebruiken bij verkiezingen. Het probleem waar we nu tegenaan lopen is dat stemmen nog handmatig geteld moeten worden. Hierdoor is de kans dat er een fout gemaakt wordt nog aanzienlijk groot. Door dit proces via smart contracts te laten lopen kan deze fout niet meer gemaakt worden. Daarnaast is het telproces hierdoor een stuk efficiënter aangezien die automatisch gedaan kan worden door computers die de blockchain bijhouden.
Logistiek
In de logistieke sector kunnen smart contracts ook toegepast worden. Een bedrijf zou haar voorraad bijvoorbeeld automatisch kunnen laten bijvullen zodra iets bij haar klant is afgeleverd. Smart contracts versimpelen en beveiligen veel processen binnen de sector. Denk hierbij aan overeengekomen voorwaarden, administratie, betalingen en fraudebescherming. Daarnaast zorgen smart contracts ervoor dat bedrijven geld besparen aangezien zij geen externe processors meer nodig hebben.
Smart contracts kunnen dus ook een oplossing bieden voor betalingsgarantie. Een Letter of Credit (ook bekend als L/C, documentair krediet of documentair accreditief) is in essentie een garantie van een bank dat een verkoper haar geld op tijd krijgt van de koper. Dit is een van de belangrijkste aspecten van de logistiek, dit proces kan echter soms dagen tot een week duren voordat het proces rond is. Dit is simpelweg te verklaren door het feit dat de bank er eerst nog tussen zit. Via smart contracts kan dit proces versneld worden. Een smart contract zou zo opgesteld kunnen worden dat de handelsovereenkomsten tussen importeurs en exporteurs geautomatiseerd worden.
Vastgoed
Een vastgoedinvesteerder kan een huis gekocht hebben met het doel deze te verhuren. Toch kan het proces van huur innen een heel gedoe zijn. De verhuurder kan om dit probleem op te lossen gebruik maken van een smart contract. De verhuurder kan de huurovereenkomst aanbieden als smart contract met als voorwaarden dat er periodiek huur betaald moet worden. Mocht dit bijvoorbeeld niet gebeuren dan kan er automatisch een reminder verzonden worden naar de huurders. Mocht er dan nog niet betaald zijn, dan kan het smart contract bijvoorbeeld automatisch een deurwaarder naar de woning sturen. De verhuurder zou het zelfs zo kunnen regelen dat de deur van het huis vergrendeld wordt omdat er niet is voldaan aan de voorwaarden van het smart contract.
Een smart contract zou daarnaast ook gebruikt kunnen worden voor het tijdelijk verhuren van (vakantie)woningen. Hiervoor kan een smart contract worden opgesteld waarin als voorwaarden wordt opgenomen: ‘als X aantal euro is betaald op rekening Y, dan krijgt de huurder de toegangscode tot het appartement voor datum 1 tot en met datum 2. Hierdoor is het verhuren ook geautomatiseerd en zal er geen partij als AirBNB tussen hoeven zitten.
Gezondheidszorg
Ook in de gezondheidszorg kunnen smart contracts worden toegepast. Het is weleens gebeurd dat persoonsgegevens van patiënten terechtgekomen zijn bij personen die deze gegevens helemaal niet in mochten zien. Een smart contract kan ervoor zorgen dat deze informatie slechts bekeken kan worden door personen die ook daadwerkelijk deze informatie nodig hebben voor het behandelen van de patiënten.